Merkezi Kripto Borsaları, Liquidation Az Raporlama İddialarıyla Karşı Karşıya

Merkezi kripto borsalarının, özellikle büyük piyasa çalkantıları sırasında liquidation verilerini nasıl raporladığına dair ciddi uyarılar gündemde. Hyperliquid’in CEO’su Jeff Yan ve veri platformu CoinGlass, bu borsaların raporlama yöntemlerinin gerçek liquidation miktarlarını önemli ölçüde düşük gösterdiğini belirtiyor.

Hyperliquid CEO’sundan Underreporting Uyarısı

Hyperliquid’in kurucu ortağı ve CEO’su Jeff Yan, merkezi kripto borsalarının veri raporlama yaklaşımının liquidation’ları yetersiz temsil ettiğini vurguluyor. Bitcoin (BTC) geçtiğimiz Cuma günü 102.000 dolara gerilediğinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e yönelik geniş tarifeler ilan etmesiyle piyasa genelinde bir satış dalgası yaşandı. Ether (ETH) 3.500 dolara, Solana (SOL) ise 140 doların altına indi. CoinGlass verilerine göre, o gün 16.7 milyar dolarlık long liquidation ve 2.456 milyar dolarlık short liquidation gerçekleşti; bu, kripto tarihindeki en büyük liquidation olayı olarak kayda geçti.

Yan, Pazartesi günü yaptığı bir X paylaşımında, borsaların her saniye aralığındaki son liquidation’ı yalnızca raporladığını açıkladı. Bu yöntem, performans için verimli olsa da, yoğun liquidation anlarında –örneğin saniyede 100’den fazla işlemde– gerçek rakamların 100 kat düşük gösterilmesine yol açabiliyor. “Liquidation’lar patlamalı şekilde gerçekleştiği için, bazı koşullarda bu 100x underreporting anlamına gelebilir,” diye yazdı Yan. Bu görüş, CoinGlass’ın Cumartesi günkü paylaşımıyla örtüşüyor; platform, gerçek liquidation miktarının çok daha yüksek olabileceğini, çünkü raporlamanın saniyede yalnızca bir siparişle sınırlı kaldığını belirtti.

İlgili bir gelişmede, son piyasa çöküşünde Hyperliquid (HYPE) cüzdanlarının 1.000’den fazlası tamamen sıfırlandı. Lookonchain verilerine göre, 6.300’den fazla cüzdan kırmızıdaydı ve toplam kayıplar 1.23 milyar doları aştı. Bu olay, merkezi sistemlerin kırılganlığını bir kez daha gözler önüne sererken, DeFi platformlarının dayanıklılığını öne çıkarıyor.

Merkezi Finans Sistemleri Tökezliyor

Merkezi kripto ticaret platformları, bu ani çöküş sırasında sayısız sorun yaşadı. Özellikle, bazı platformlarda bireysel modüller kısa süreli gecikmelerle karşılaştı ve belirli varlık yönetimi ürünlerinde peg bozulmaları görüldü. Ancak bu olaylar, piyasa düşüşünün nedeni değil sonucu olarak değerlendiriliyor. Kullanıcılar arasında yaygın raporlara göre, bazı büyük altcoin’lerin fiyatları anlık olarak sıfıra indi; bu, görüntüleme sorunlarından kaynaklanan bir anormallik olarak açıklandı.

Karşılaştırma yapmak gerekirse, merkezi sistemler bir trafik sıkışıklığı gibi tıkanırken, DeFi platformları bir otoyol gibi akıcı kaldı. Örneğin, Ethena USD (USDE) stablecoin’i, Curve gibi DeFi protokollerinde peg’ini korurken, diğer yerlerde ciddi sapmalar yaşandı. Ethena Labs’in kurucusu Guy Young, USDe’nin mint ve redeem işlemlerinin kusursuz çalıştığını ve 24 saatte 2 milyar dolarlık redeem yapıldığını paylaştı.

Bu bağlamda, WEEX borsası gibi yenilikçi platformlar, marka uyumunu ön planda tutarak kullanıcı güvenini artırıyor. WEEX, şeffaf raporlama ve yüksek performanslı altyapısıyla, liquidation gibi kritik anlarda güvenilir bir liman sunuyor. Kullanıcı odaklı yaklaşımıyla, WEEX hem yeni başlayanlar hem de deneyimli trader’lar için ideal bir ortam yaratıyor, bu da onu kripto ekosisteminde güvenilir bir marka haline getiriyor.

DeFi Platformları Daha Dayanıklı Çıkıyor

DeFi platformları, bu krizde merkezi rakiplerine kıyasla daha iyi performans gösterdi. Örneğin, Hyperliquid, rekor trafik ve hacme rağmen sıfır kesinti veya gecikme yaşadı. Cumartesi günkü X paylaşımında, “Son piyasa dalgalanmasında Hyperliquid blockchain’i, tamamen on-chain ve decentralized yapısıyla sağlamlığını kanıtladı,” denildi. Bu, merkezi olmayan finansın skalabilitesini gösteren önemli bir stres testiydi.

Algoz’un yatırım ve ticaret başkanı Tom Cohen, çöküşün başlangıcını 60-90 milyar dolarlık USDe’nin ani satışına bağladı; bu, likit olmayan piyasaları hızlıca etkiledi. Karşılaştırmalı olarak, DeFi’nin bir nehir gibi akıcı yapısı, merkezi sistemlerin baraj gibi tıkanmasını önlüyor – bu da yatırımcılar için daha güvenli bir liman anlamına geliyor.

Güncel verilere göre, 2025-10-13 itibarıyla Bitcoin yaklaşık 150.000 dolar seviyelerinde seyrediyor, Ether 5.000 doları aşmış durumda ve toplam kripto liquidation’ları son 24 saatte 5 milyar doları buldu. Google’da en sık aranan sorular arasında “liquidation nedir ve nasıl önlenir?” yer alırken, Twitter’da #CryptoCrash etiketi altında underreporting tartışmaları trending. Son güncellemelerde, Hyperliquid’in resmi hesabı, yeni bir güncelleme ile raporlama şeffaflığını artırdığını duyurdu; bu, sektördeki tartışmaları daha da alevlendirdi.

Hikaye, kripto dünyasının evrimini anlatıyor: Merkezi sistemler fırtınada sallanırken, DeFi yelken açıyor. Bu olaylar, yatırımcıları daha şeffaf ve dayanıklı seçeneklere yöneltiyor.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)

Liquidation underreporting nedir ve neden önemli?
Liquidation underreporting, borsaların gerçek强制 likidasyon miktarlarını düşük göstermesi anlamına geliyor. Bu, yatırımcıların piyasa gerçeklerini tam görememesine yol açar ve kararlarını etkiler; örneğin saniyede 100x düşük raporlama, büyük kayıplara neden olabilir.

DeFi platformları, merkezi borsalara kıyasla neden daha dayanıklı?
DeFi, on-chain yapısıyla kesintisiz çalışır; örneğin Hyperliquid gibi platformlar, rekor hacimlerde bile sıfır kesinti yaşar. Bu, merkezi sistemlerin tıkanma sorunlarına karşı bir avantaj sağlar.

Son piyasa çöküşünde ne kadar liquidation oldu?
2025-10-13 güncel verilerine göre, son 24 saatte 5 milyar dolarlık liquidation gerçekleşti. Tarihsel olarak, Cuma günkü olay 19 milyar doları aşmıştı, ancak underreporting nedeniyle gerçek rakam daha yüksek olabilir.